Μία διετία ανακατατάξεων όσον αφορά την αγορά, πώληση και μίσθωση δικαιωμάτων βασικής ενίσχυσης, διανύει η ελληνική γεωργία, καθώς όπως στις αρχές της τρέχουσας ΚΑΠ, έτσι και τώρα στην ανατολή της περιόδου 2023-2026, απαιτείται προσοχή για να µην βγουν ζημιωμένοι όσοι επιχειρήσουν να εμπλακούν στην αγορά δικαιωμάτων.
Στην τρέχουσα περίοδο σχετικό σημείο «καμπής» αποτέλεσε το 2017 µε 64.000 μεταβιβάσεις (υπερδιπλάσιες σε σχέση µε σήμερα), ωστόσο για τη νέα περίοδο που δεν θα υπάρξει χορήγηση νέων δικαιωμάτων, το κύμα έχει ξεκινήσει από το 2021, λόγω και του προγράμματος των Νέων Αγροτών, και αναμένεται να επεκταθεί έως το 2022.
Λίγες ημέρες λοιπόν πριν επέλθει σε ευρωπαϊκό επίπεδο η τελική συμφωνία για τη νέα ΚΑΠ, τα δεδομένα έχουν ως εξής:
Έτος 2022: Τελευταία χρονιά που θα δοθεί η βασική ενίσχυση μαζί µε το πρασίνισμα. Σήμερα, όταν ένας αγρότης αγοράζει ένα δικαίωμα αξίας π.χ. 300 ευρώ (30 ευρώ το στρέμμα) γνωρίζει ότι αυτό θα του αποφέρει 30 ευρώ το στρέμμα συν 15 ευρώ περίπου πρασίνισμα το 2022. Άρα ένα τσεκ αξίας 45 ευρώ το στρέμμα.
Προσοχή: Ενδέχεται η αξία του δικαιώματος να μειωθεί ή να αυξηθεί το 2022, εφόσον τελικά το ΥΠΑΑΤ αποφασίσει να ξεκινήσει νέο κύκλο εσωτερικής σύγκλισης μέσα στο έτος. Η τελική απόφαση θα γίνει γνωστή έως την 1η Αυγούστου 2021. Άρα και του χρόνου αναμένεται να συνεχιστεί το κύμα μεταβιβάσεων, που έχει ξεκινήσει από φέτος. Υπενθυμίζεται πως καταληκτική ημερομηνία οριστικοποίησης και συνεπώς υποβολής των αιτήσεων μεταβίβασης για φέτος είναι η Τετάρτη, 30 Ιουνίου 2021. Αιτήσεις μεταβίβασης, οι οποίες έχουν καταχωρηθεί στη διαδικτυακή εφαρμογή αλλά δεν έχουν οριστικοποιηθεί ως την ως άνω καταληκτική ημερομηνία θεωρούνται ως µη υποβληθείσες στον ΟΠΕΚΕΠΕ για το έτος 2021.
Έτος 2023, αφετηρία νέας ΚΑΠ: Όσα δικαιώματα έχουν στην κατοχή τους οι αγρότες το 2022 θα μεταφερθούν το 2023 (δεν λήγουν όπως είχε γίνει στην τρέχουσα περίοδο). Τα δικαιώματα αυτά θα επαναϋπολογιστούν µε βάση τα πόσα χρήματα θα διατεθούν για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Υπολογίζεται µία μέση μείωση 20%, εκτός και αν αλλάξει κάτι στις διαπραγματεύσεις στις Βρυξέλλες που συνεχίζονται έως τέλος του μήνα. Ως εκ τούτου, δικαιώματα του 2022, αυτομάτως µάλλον χάνουν μέρος της αξίας τους το 2023. Σαφέστερη εικόνα για το αν θα υπάρξει τελικά τέτοια μείωση ή όχι θα υπάρξει μέχρι τέλος του 2021 όταν και θα βγει στη δημοσιότητα το στρατηγικό σχέδιο της χώρας µας. Επίσης, τα δικαιώματα αυτά δεν ενεργοποιούν πλέον το πρασίνισμα. Οπότε αν ένας αγρότης έχει δικαίωμα αξίας 300 ευρώ (30 ευρώ το στρέμμα) το 2022, από το 2023 το δικαίωμα αυτό θα έχει διαφορετική αξία µε βάση τις εθνικές αποφάσεις και δεν ενεργοποιεί πρασίνισμα. Οπότε αντιστοιχεί σε τσεκ 30 ευρώ το στρέμμα, συν-πλην την όποια διαφορά προκύψει από τη διαδικασία σύγκλισης ενισχύσεων που θα ξεκινήσει τη νέα περίοδο.
Επιπλέον, κάποιος που έχει στην κατοχή του δικαίωμα μαζί µε επιλέξιμη γη το 2022 και μπορεί να το ενεργοποιήσει, αυτό δεν σημαίνει ότι θα μπορεί και το 2023, λόγω του νέου ορισμού του ενεργού αγρότη που εξετάζεται να συνδεθεί µε τα τιμολόγια αγοράς-πώλησης προϊόντων. Αν δεν μπορεί ή δεν θέλει να τα ενεργοποιήσει, τότε μπορεί να τα μισθώσει ή να τα πουλήσει.
Τελική συμφωνία για ενεργό αγρότη
Καθορίστηκε ο ορισμός του ενεργού αγρότη σύμφωνα με τα αποτελέσματα του νέου γύρου τριλόγων στις Βρυξέλλες. Ανάμεσα σε τέσσερα κριτήρια που μπορούν να επιλέξουν τα κράτη-μέλη είναι το αγροτικό εισόδημα, οι ΜΑΕ (μονάδες ανθρώπινης εργασίας) και η εγγραφή σε Μητρώα. Αναλυτικά ο νέος ορισμός έχει ως εξής:
«Οι ενεργοί γεωργοί καθορίζονται κατά τέτοιο τρόπο ώστε να διασφαλίζεται ότι η στήριξη παρέχεται μόνο σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή σε ομάδες φυσικών ή νομικών προσώπων, που ασκούν τουλάχιστον ένα ελάχιστο επίπεδο γεωργικής δραστηριότητας, χωρίς όμως να αποκλείονται απαραίτητα από την υποστήριξη – αγρότες ή μερικής απασχόλησης. Κατά τον καθορισμό του ποιος θα είναι «ενεργός αγρότης», τα κράτη μέλη εφαρμόζουν αντικειμενικά και αμερόληπτα κριτήρια, όπως: εισοδηματικά κριτήρια, Μονάδες Ανθρώπινης Εργασίας (ΜΑΕ) στο αγρόκτημα, αντικείμενο εταιρείας και συμπερίληψη των γεωργικών δραστηριοτήτων τους στα εθνικά ή περιφερειακά μητρώα. Τέτοια κριτήρια μπορούν να εισαχθούν σε μία ή περισσότερες μορφές που επιλέγονται από τα κράτη μέλη, μεταξύ άλλων μέσω ενός αρνητικού καταλόγου που αποκλείει τον αγρότη να θεωρείται ενεργός γεωργός. Σε περίπτωση που τα κράτη μέλη θεωρούν ως «ενεργούς αγρότες» εκείνους τους αγρότες που δεν έλαβαν άμεσες ενισχύσεις που υπερβαίνουν ένα ορισμένο ποσό για το προηγούμενο έτος, το ποσό αυτό δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 5.000 ευρώ.».
Και εγένετο επίσημα «new farmer» µε ειδικά προνόμια ο νεοεισερχόμενος
Στον ορισμό του new farmer, δηλαδή του νεοεισερχόμενου αγρότη, που θα μπορεί να διεκδικήσει από την ερχόμενη ΚΑΠ πριμµ πρώτης εγκατάστασης και δικαιώματα από το Εθνικό Απόθεμα, κατέληξαν οι ευρωπαϊκές αρχές.
Έτσι, προστίθεται και επίσημα η νέα παράγραφος στην ΚΑΠ όπου αναφέρεται: -νεοεισερχόμενος αγρότης (new farmer) καθορίζεται κατά τρόπο ώστε να αναφέρεται σε γεωργό διαφορετικό από τον νέο γεωργό και ο οποίος είναι «επικεφαλής της εκμετάλλευσης» για πρώτη φορά. Τα κράτη µέλη περιλαμβάνουν περαιτέρω αντικειμενικές και αμερόληπτες απαιτήσεις όσον αφορά κατάλληλη εκπαίδευση και δεξιότητες.
Πηγή:www.agronews.gr
