Αποκαλυπτικά για το πώς στρώνεται το τραπέζι των eco-schemes ενόψει των φετινών αιτήσεων αλλά και το πώς θα γίνει η αναδιάρθρωση του καθεστώτος το 2025, είναι τα νούµερα για το πόσα στρέµµατα εντάχθηκαν ανά δράση αλλά και πόσα λεφτά απορρόφησαν συνολικά.
Συγκεκριµένα σύµφωνα µε τα στοιχεία (βλ. πίνακα) που θα παρουσιαστούν στην 3η Επιτροπή Παρακολούθησης της ΚΑΠ στις 30 Μαΐου, φαίνεται πως ανά καλλιέργεια οι παραγωγοί κινήθηκαν ως εξής:
Χειµερινά σιτηρά
Οι αγρότες που καλλιέργησαν χειµερινά σιτηρά συγκεντρώθηκαν όπως ήταν φυσικό στη δράση 1 όπου δηλώθηκαν 2,8 εκατ. στρέµµατα, συνδυάζοντάς την παράλληλα µε τη ∆ράση 6 και συγκεκριµένα την ειδική θρέψη/βιοδιεγέρτες και τα ακροφύσια µειωµένης διασποράς. Ως αποτέλεσµα πληρώθηκαν µίνιµουµ 17 ανά στρέµµα, ενώ µεγάλη µερίδα εξ αυτών επέλεξε αντί για την ειδική θρέψη, την εφαρµογή κοµπόστ, λαµβάνοντας έτσι ελαφρώς µεγαλύτερη ενίσχυση κοντά στα 20 ευρώ το στρέµµα. Σε κάθε περίπτωση και φέτος, σε αυτές τις δράσεις θα πρέπει να επικεντρωθούν ώστε να διεκδικήσουν την ενίσχυση των οικοσχηµάτων.
Σηµειώνεται πως στα βιολογικά στα χειµερινά σιτηρά δηλώθηκαν 602.829 στρέµµατα και απορρόφησαν 4,82 εκατ. ευρώ και πληρώθηκαν µε 8 ευρώ το στρέµµα, ποσό αρκετά χαµηλό οπότε φέτος, είναι αρκετά πιθανό να µην το επιλέξουν.
Βαµβάκι και καλαµπόκι
Τα περισσότερα χρήµατα στη Βιολογική Γεωργία (12% του συνολικού κονδυλίου των Βιολογικών) αναφορικά µε τη φυτική παραγωγή τα απορρόφησε το βαµβάκι και ήταν συνολικού ύψους 15.012.729 εκατ. ευρώ µε τα οποία πληρώθηκαν 600.502 στρέµµατα. Και αυτό γιατί το 25% των καλλιεργήσιµων εκτάσεων της Ελλάδας στο βαµβάκι δηλώθηκαν ως βιολογικά και πληρώθηκαν µε επιδότηση 25 ευρώ το στρέµµα. Οι υπόλοιποι επέλεξαν τη ∆ράση 6 και το «πακέτο» ειδικής θρέψης/βιοδιεγέρτες µε ακροφύσια µειωµένης διασποράς µε επιδότηση 6 ευρώ το στρέµµα.
Είναι φανερό πως αν αυστηροποιηθεί το καθεστώς των βιολογικών µε την εγκύκλιο ΟΠΕΚΕΠΕ που αναµένεται, το βαµβάκι πλέον δεν θα έχει κάποια ιδιαίτερη διέξοδο και το πριµ που θα διεκδικεί θα κυµανθεί σε πολύ χαµηλά επίπεδα, δηλαδή µεταξύ 5-10 ευρώ το στρέµµα. Είναι ενδεικτικό πως άλλες δράσεις (π.χ φυτοκάλυψη, αγρανάπαυση) που µπορούσε να ενταχθεί το βαµβάκι δεν είχαν καµία ή σχεδόν καµία συµµετοχή.
Το ίδιο ισχύει και για το καλαµπόκι, όπου επίσης το 25% των εκτάσεων συγκεντρώθηκε στα Βιολογικά και πληρώθηκε µε 42 ευρώ το στρέµµα. Και στην περίπτωση λοιπόν του καλαµποκιού θα υπάρξουν ζητήµατα φέτος στις δηλώσεις, αν αλλάξει κάτι στο καθεστώς των Βιολογικών.
Ψυχανθή και Όσπρια
Στα κτηνοτροφικά ψυχανθή το 50% των στρεµµάτων που δηλώνονται στο ΟΣ∆Ε δηλώθηκε στο πριµ βιολογικών και πληρώθηκε ενίσχυση 29,5 ευρώ το στρέµµα. Ενδεικτικό είναι πως 360.000 δηλώθηκαν στη διατήρηση των βιολογικών και 710.000 στρέµµατα πήραν συνδεδεµένη. Οι υπόλοιποι επέλεξαν τη ∆ράση 1 για 28 ευρώ το στρέµµα και τη ∆ράση 6 µε την ειδική θρέψη. Οι παραπάνω επιλογές θα είναι και οι καλύτερες διαθέσιµες φέτος, οπότε εκεί θα συγκεντρωθεί ο µεγαλύτερος όγκος. Στη µηδική το 23% περίπου των στρεµµάτων που δηλώνονται στο ΟΣ∆Ε επέλεξαν και αυτοί βιολογική γεωργία όπου πληρώθηκαν 31,5 ευρώ το στρέµµα και οι υπόλοιποι συγκεντρώθηκαν και αυτοί στη ∆ράση 1 για τα 28 ευρώ το στρέµµα και τη ∆ράση 6 µε την ειδική θρέψη. Πάνω-κάτω το ίδιο ισχύει και για τα όσπρια. Παρόµοια στρατηγική αναµένεται και το 2024.
∆ενρώδεις εκτός ελιάς
Περί τα 750.000 στρέµµατα από τις δενδρώδεις καλλιέργειες πλην της ελιάς που δηλώνονται στο ΟΣ∆Ε επέλεξαν τη ∆ράση 6 και τη µηχανική ζιζανιοκτονία συν ακόµη µία δράση, δηλαδή η πλειοψηφία των παραγωγών. Από αυτήν πληρώθηκαν 8,4 ευρώ το στρέµµα και το συνδύασαν είτε µε τα καλοκαιρινά κλαδέµατα για 7,8 ευρώ το στρέµµα, είτε µε την ειδική θρέψη/βιοδιεγέρτες. Τη ∆ράση 6 την συνδύασαν παράλληλα µε την εφαρµογή κοµπόστ (5,9 ευρώ το στρέµµα) όπως φαίνεται από τα 1 εκατ. στρέµµατα δέντρων που δηλώθηκαν. Πολλοί λίγοι, λόγω των εξόδων, των τιµολογίων και κάποιων προϋποθέσεων που απαιτούνται επέλεξαν άλλες ενισχύσεις από τη ∆ράση 6 όπως εντοµοπαθογόνα (15,7 ευρώ/στρέµµα), τα ωφέλιµα αρπακτικά και το Κοµφούζιο. Να σηµειωθεί ότι µόλις 3 εκατ. ευρώ χρειαζόντουσαν για να πληρωθεί όλο το πριµ για το Κοµφούζιο, καθώς δηλώθηκαν 32.603 στρέµµατα σε πυρηνόκαρπα και 18.137 σε µηλοειδή. Αν’ αυτού πληρώθηκαν µε 2,039 εκατ. ευρώ λόγω της περικοπής. Το ίδιο ισχύει και για τις περισσότερες δράσεις που απαιτούν τιµολόγια. Και από αυτό φαίνεται η προχειρότητα των πληρωµών.
Ελαιώνες
Για εκείνους που έχουν ελαιώνες δεν χρειάζεται να το «ψάξουν» ιδιαίτερα καθώς γύρω στα 4-5 εκατ. στρέµµατα ελαιώνα δήλωσαν τη ∆ράση 5 και το πριµ για τα θερινά κλαδέµατα εκ των οποίων το 20-25% έλαβε και ενίσχυση για τις δακοπαγίδες. Συνδυασµός που απέφερε 35,5 ευρώ το στρέµµα. Και φέτος αυτές θα είναι οι πιο συµφέρουσες επιλογές και ακόµη περισσότεροι ελαιοπαραγωγοί θα κινηθούν αναλόγως.
Κτηνοτροφία
Στην κτηνοτροφία τα πράγµατα είναι απλά. Αν δεν υπήρχε η επιλογή των βιολογικών, τότε θα λάµβαναν µόλις 14 εκατ. ευρώ για 4,5 εκατ. επιλέξιµα στρέµµατα, δηλαδή µε το ζόρι 3 ευρώ το στρέµµα κατά µέσο όρο. Αντ’ αυτού οι αιγοπροβατοτρόφοι της χώρας έλαβαν 57,675 εκατ. ευρώ από τα Βιολογικά, δηλαδή κοντά στα 3 εκατ. πρόβατα δηλώθηκε πως εκτρέφονται µε βιολογικό τρόπο. Τα βιολογικά βοοειδή (κρεοπαραγωγή-µεικτή) πληρώθηκαν µε 7.864.379 ευρώ. Εντύπωση προκαλεί ότι για τις αγελάδες γαλακτοπαραγωγής το ποσό ήταν µόλις 855.502 ευρώ.
Η τύχη των eco-schemes το 2025
Για το 2025 αναµένεται η πλήρης αναθεώρηση του καθεστώτος των eco-schemes. Μάλιστα, ένα από τα σενάρια είναι να κινηθεί η διαδικασία µε ενιαία πριµ ανά περιφέρεια ενίσχυσης ανεξαρτήτως δράσης που επιλέγει ο παραγωγός, ώστε να µοιράζονται ποσά ίσα µε το πρασίνισµα της περασµένης περιόδου. Σίγουρη είναι η κατάργηση των ∆ράσεων 2 «Οικολογική Εστίαση» και 3 «Φυτοκάλυψη» και ο ανασχεδιασµός της ∆ράσης 1 µε µικρότερη ενίσχυση. Για τα Βιολογικά ισχύουν τα εξής: Είτε θα µεταφερθούν εξολοκλήρου στο ΠΑΑ, είτε θα µεταφερθεί µόνο η φυτική παραγωγή και θα µείνει η ζωική στα eco-schemes.
Μένουν απλήρωτα 32 εκατ. ευρώ eco-schemes
Από τα 425 εκατ. ευρώ περίπου που είναι δεσµευµένα για τις δράσεις των eco-schemes, τελικώς πληρώθηκαν 393.177.514 ευρώ. Αυτό σηµαίνει ότι 32 εκατ. ευρώ περίπου είναι τα χρωστούµενα προς τους παραγωγούς. Τα 14 εκατ. ευρώ προέρχονται από τη Βιολογική Γεωργία και αφορούν αρκετούς που διατηρούν δεσµεύσεις για άλλα αγροτεµάχια στο ΠΑΑ. Τα 5,6 εκατ. ευρώ αφορούν τη ∆ράση 6 και τα υπόλοιπα είναι µοιρασµένα µεταξύ των υπόλοιπων δράσεων των eco-schemes. Για τα παραπάνω χρήµατα αναµένεται η διαδικασία ενστάσεων.
