Μετά το υπό επεξεργασία Μέτρο επιδότησης ασφαλίστρου προαιρετικών κινδύνων στην αγροτική παραγωγή, οι διαχειριστικές αρχές εισάγουν στην ΚΑΠ και ένα πρόγραµµα 100% επιδότησης των δαπανών για την αποκατάσταση ζηµιών ύστερα από καταστροφικά συµβάντα.
Σε συνδυασµό και µε το αναδιαµορφωµένο Μέτρο «Ενεργητικής Προστασίας» που θα προδηµοσιευθεί έως το τέλος του έτους, το ΥΠΑΑΤ επιχειρεί να δηµιουργήσει µία ολοκληρωµένη οµπρέλα προστασίας, ασφάλισης, αποζηµίωσης και αποκατάστασης του αγροτικού δυναµικού ώστε να αποσυµφορήσει τον ΕΛΓΑ.
Το νέο Μέτρο µε τίτλο «Επενδύσεις αποκατάστασης γεωργικού κεφαλαίου (φυτικό, ζωικό, και πάγιο)» που εισάγεται θα έχει τις προδιαγραφές του 5.2 που ενεργοποιήθηκε για τις καταστροφές του Daniel και αφορούσε την αποκατάσταση στάβλων, ζωικού κεφαλαίου και κυψελών. Αλλά πλέον θα αφορά και τη φυτική παραγωγή, αποζηµιώνοντας φυτικό κεφάλαιο, αποκατάσταση των υποδοµών και αποκατάσταση της ποιότητας του εδάφους.
Το τεχνικό δελτίο του Μέτρου
Αναλυτικότερα στο τεχνικό δελτίο του Μέτρου που φιλοξενείται στη 2η τροποποίηση της ΚΑΠ αναφέρονται τα εξής:
Εισαγωγή δράσης: Επενδύσεις αποκατάστασης του παραγωγικού δυναµικού (φυτικό, ζωικό, και πάγιο).
Οι ενισχύσεις της παρούσας δράσης διασφαλίζουν τη δυνατότητα των γεωργών και των κτηνοτρόφων που επλήγησαν να ανασυστήσουν τις εκµεταλλεύσεις τους και να παραµείνουν στις αγροτικές περιοχές της χώρας, συνεχίζοντας την οικονοµική τους δραστηριότητα.
Μορφή ενίσχυσης
H ενίσχυση χορηγείται µε τη µορφή επιχορήγησης και το ύψος της υπολογίζεται, ως ποσοστό των επιλέξιµων δαπανών. Το ποσοστό στήριξης για επενδύσεις στην αποκατάσταση του γεωργικού δυναµικού ύστερα από φυσικές καταστροφές, δυσµενή κλιµατικά φαινόµενα ή καταστροφικά φαινόµενα ανέρχεται στο 100% των επιλέξιµων δαπανών. ∆ιασφαλίζεται ότι αποφεύγεται η υπεραντιστάθµιση ως αποτέλεσµα του συνδυασµού των ενισχύσεων της παρούσας παρέµβασης και άλλων εθνικών ή ενωσιακών µέσων στήριξης ή καθεστώτων ιδιωτικής ασφάλισης.
Η ενίσχυση χορηγείται απευθείας στο δικαιούχο γεωργό (φυσικό ή νοµικό πρόσωπο) ή σε συλλογικό σχήµα γεωργών ή σε περίπτωση που δικαιούχος είναι δηµόσιος φορέας στο φορέα υλοποίησης των µέτρων αποκατάστασης. Για τις ανάγκες του µέτρου, µε τον όρο «συλλογικό σχήµα γεωργών» νοούνται τα συλλογικά σχήµατα γεωργών, όπως οµάδες παραγωγών, οργανώσεις παραγωγών, συλλογικές αγροτικές οργανώσεις, σύµφωνα µε την ισχύουσα νοµοθεσία.
Η αποκατάσταση των ζηµιών αναφέρεται στην κάλυψη των δαπανών ανασύστασης του πληγέντος γεωργικού παραγωγικού δυναµικού γεωργών, συλλογικών σχηµάτων γεωργών ή δηµόσιων φορέων. Για τις ανάγκες της δράσης ως παραγωγικό δυναµικό νοείται το φυτικό και ζωικό κεφάλαιο, οι κτιριακές εγκαταστάσεις, τα µηχανήµατα και ο εξοπλισµός των γεωργικών εκµεταλλεύσεων, η ποιότητα του εδάφους των γεωργικών εκµεταλλεύσεων και οι δηµόσιες υποδοµές εξυπηρέτησης γεωργικών εκµεταλλεύσεων.
Επιλέξιµες είναι οι δαπάνες οι οποίες πραγµατοποιούνται για την αποκατάσταση ζηµιών που προκλήθηκαν ως άµεσο επακόλουθο των φυσικών καταστροφών, των δυσµενών κλιµατικών φαινοµένων, των ασθενειών των ζώων και φυτών, των επιβλαβών για τα φυτά οργανισµών ή των καταστροφικών συµβάντων (από εδώ και στο εξής «καταστροφικά αίτια»). Σε περίπτωση επενδύσεων που αποσκοπούν στην αποκατάσταση του παραγωγικού δυναµικού που έχει πληγεί από «καταστροφικά αίτια», οι επιλέξιµες δαπάνες µπορούν να περιλαµβάνουν τις δαπάνες που πραγµατοποιούνται για την επαναφορά του γεωργικού παραγωγικού δυναµικού στην προτέρα κατάσταση, πριν από αυτά τα συµβάντα.
Επιλέξιµες δαπάνες
Ενδεικτικά αναφέρονται δαπάνες που αφορούν στην:
- αποκατάσταση κτιριακών εγκαταστάσεων και µηχανηµάτων ή εξοπλισµού, που έχουν πληγεί από «καταστροφικά αίτια»,
- ανασύσταση φυτικού και ζωικού κεφαλαίου που έχει πληγεί από «καταστροφικά αίτια», συµπεριλαµβανοµένης της αγοράς ζώων, της αγοράς και φύτευσης µονοετών και πολυετών φυτών,
- αποκατάσταση των υποδοµών για τη διατήρηση του γεωργικού παραγωγικού δυναµικού που έχει πληγεί από «καταστροφικά αίτια». Σε περίπτωση αποκατάστασης υφιστάµενης αρδευτικής εγκατάστασης θα πρέπει να ληφθούν υπόψη τα σχετικά µε την επένδυση, που προβλέπονται στο άρθρο 74 του Καν. 2021/2115,
- αποκατάσταση της ποιότητας του εδάφους των γεωργικών εκµεταλλεύσεων που έχει πληγεί από «καταστροφικά αίτια». Ο υπολογισµός των υλικών ζηµιών βασίζεται στο κόστος της αποκατάστασης ή την οικονοµική αξία του πληγέντος γεωργικού παραγωγικού δυναµικού πριν από το καταστροφικό αίτιο και δεν πρέπει να υπερβαίνει το κόστος αποκατάστασης ή τη µείωση της πραγµατικής εµπορικής αξίας λόγω του «καταστροφικού αιτίου».
Τι δεν αποζηµιώνεται
- Οι δαπάνες που αναφέρονται στο άρθρο 73 παρ. 3 του Καν. (ΕΕ) 2021/2115, εκτός αυτών του σηµείου (δ) που αφορά αγορά ζώων και αγορά µονοετών φυτών,
- Η απώλεια εισοδήµατος που προκλήθηκε από «καταστροφικά αίτια» (είτε αφορά την ηρτηµένη παραγωγή, είτε την απώλεια παραγωγής, εξαιτίας της ανασύστασης του φυτικού δυναµικού),
- Οι δαπάνες, οι οποίες καλύπτονται, εξ ολοκλήρου ασφαλιστικά από τον ΕΛ.Γ.Α., ή από άλλες πηγές χρηµατοδότησης αποκατάστασης ζηµίας, όπως για παράδειγµα από τις διατάξεις κρατικής αρωγής σύµφωνα µε το Ν. 4797/2021(ΦΕΚ 66Α),
- Οι δαπάνες, που αποζηµιώνονται από τους γενικούς και ειδικούς όρους των Κανονισµών Ασφάλισης των διαφόρων ασφαλιστικών φορέων, όταν υπάρξουν,
- ζηµιές οι οποίες αφορούν: αυτοκίνητα οχήµατα που υποχρεούνται στην ασφάλιση της αστικής ευθύνης,
Η επιλεξιµότητα των δαπανών σε περιπτώσεις επενδύσεων αποκατάστασης λόγω φυσικών καταστροφών, καταστροφικών συµβάντων ή δυσµενών κλιµατικών φαινοµένων αρχίζει από την ηµεροµηνία εκδήλωσης του επιβεβαιωµένου συµβάντος.
Για τη ∆ράση Β: Επενδύσεις αποκατάστασης γεωργικού κεφαλαίου (φυτικό, ζωικό, και πάγιο) κατανέµονται ενδεικτικά, τη δεδοµένη στιγµή 5 εκατ. ευρώ για να µπορεί να εκκινήσει η υλοποίηση σε περίπτωση που υπάρξει άµεση ανάγκη.
Μαζί με τον νέο ΕΛΓΑ η επιδότηση ασφαλίστρων
Η ενεργοποίηση των Μέτρων «Επιδότηση ασφαλίστρου», «Ενεργητική Προστασία» και «Επενδύσεις αποκατάστασης αγροτικού δυναµικού», συνδέονται µε τον νέο κανονισµό του ΕΛΓΑ που, εκτός απροόπτου, θα τεθεί σε εφαρµογή το 2025. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η Επιδότηση ασφαλίστρων καθώς συγκεντρώνει κονδύλια ύψους 222 εκατ. ευρώ, και έχει σκοπό να χρηµατοδοτήσει το 50% των ασφαλίστρων των παραγωγών που θέλουν να ασφαλιστούν για κινδύνους ακαρπίας, περονόσπορου και άλλες µυκητολογικές προσβολές
Μέχρι σήµερα οι παραπάνω ζηµιές, όταν και αν αποζηµιώνονταν, γινόταν κατ’ εξαίρεση µέσω κρατικών ενισχύσεων, οι οποίες πρώτα είχαν την έγκριση της ΕΕ, µε τα χρήµατα να κατευθύνονται σε όσους είχαν καταστροφές µε βάση τα πορίσµατα σε άνω του 30% της παραγωγής τους. Σύµφωνα λοιπόν µε το νέο πλαίσιο που δηµιουργείται, φαίνεται πως η διαδικασία αυτή δεν θα επαναληφθεί στο µέλλον. ∆ηλαδή, µόνο όποιος επωµίστηκε το έξτρα κόστος ασφάλισης θα λαµβάνει αποζηµίωση και µόνο εάν τα πορίσµατα δείχνουν ζηµιά στο άνω του 50% της παραγωγής.
Όπως έχει γίνει γνωστό για την κάλυψη του µισού κόστους (50%) ασφαλίστρων της προαιρετικής ασφάλισης έχει προβλεφθεί ειδικό Μέτρο του ΠΑΑ προϋπολογισµού 222 εκατ. ευρώ. Σύµφωνα µε τον οδηγό του Μέτρου, ο ΕΛΓΑ θα παρέχει τα ποσά αποζηµίωσης ως εξής:
- Ποσοστό ζηµιάς κάτω ή ίσο του 50%: ∆εν καταβάλλεται αποζηµίωση στον παραγωγό.
- Ποσοστό ζηµιάς µεταξύ 50,1-70%: Καταβάλλεται αποζηµίωση για το ποσοστό ζηµιάς µεταξύ 50,1 και 70% ύψους 50% επί το ασφαλισµένο κεφάλαιο.
- Ποσοστό ζηµιάς µεταξύ 70,1-90%: Καταβάλλεται αποζηµίωση για το ποσοστό ζηµιάς µεταξύ 50,1 και 90% ύψους 60% επί το ασφαλισµένο κεφάλαιο.
- Ποσοστό ζηµιάς άνω του 90%: Καταβάλλεται αποζηµίωση για το ποσοστό ζηµιάς άνω του 50,1% ύψους 70% επί το ασφαλισµένο κεφάλαιο.
Κόστος ασφάλισης
Μέσα από την περιγραφή του Μέτρου, γίνονται και γνωστά τα ποσά που θα καλείται να πληρώσει ο παραγωγός σε ασφάλιστρα ανά καλλιέργεια µε βάση την αναλογιστική µελέτη. Εφόσον µπει στο πρόγραµµα επιδότησης θα πληρώνει το 50% του κόστους των ασφαλίστρων, το οποίο είναι το εξής:
- Πατάτα: 17,2 ευρώ
- Ντοµάτα: 19,7 ευρώ
- Αµπέλι: 10,1 ευρώ
- Ελιά: 4,8 ευρώ
- Ακτινίδιο: 17,3 ευρώ
- Αχλαδιά: 28,9 ευρώ
- Κερασιά: 26,8 ευρώ
- Μηλιά: 29,3 ευρώ
- Ροδακινιά: 16,6 ευρώ
- ∆αµασκηνιά: 16,8 ευρώ
- Βερικοκιά: 19,4 ευρώ
Αρχές 2025 πλαίσιο για αντιχαλαζικά
Αρχές του επόμενου έτους αναμένεται η προδημοσίευση της νέας πρόσκλησης για το Μέτρο Ενεργητικής Προστασίας του ΕΛΓΑ, υποστηρίζουν οι διαχειριστικές αρχές στο έγγραφό τους για την πορεία υλοποίησης της ΚΑΠ 2023-2027. Προς το παρόν, είναι υπό αναθεώρηση το εύλογο κόστος των επενδύσεων, ενώ έχουν προστεθεί νέες επιλέξιµες δαπάνες που θα αφορούν συστήµατα τεχνητής βροχής, τουρµπίνες και ανεµοφράκτες. Το συγκεκριµένο Μέτρο θα συνεχίσει να καλύπτει παράλληλα το 80% του κόστους για φυσικά πρόσωπα και το 100% για συλλογικά σχήµατα, για αντιχαλαζική και αντιπαγετική προστασία. Επιπλέον δροµολογείται η απλούστευση της διαδικασίας αίτησης, µε τη διασύνδεση µητρώων και βάσεων δεδοµένων, η µείωση εκτυπώσεων κ.λπ. Για τις συλλογικές επενδύσεις προβλέπεται µέγιστη στήριξη ύψους 600.000 ευρώ (ήταν 1 εκατ. ευρώ) και για τα φυσικά πρόσωπα τα 18.000 ευρώ. Ως συλλογικές επενδύσεις θα ορίζονται οι επενδύσεις οι οποίες πραγµατοποιούνται από συλλογικό σχήµα.
Πηγή: www.agronews.gr
