Με το 36% της µοριοδότησης των Σχεδίων Βελτίωσης να εξαρτάται από τις δαπάνες που θα εντάξει στον φάκελό του ο παραγωγός, απαιτείται αρκετή µελέτη στον τρόπο που θα διαµορφωθεί ο φάκελος ένταξης (αιτήσεις έως τις 16 Μαΐου).
Για παράδειγµα, σε µία επένδυση ύψους 150.000 ευρώ, ο φάκελος του αγρότη θα πρέπει να περιλαµβάνει δαπάνες ύψους τουλάχιστον 90.000 ευρώ σε επενδύσεις πέρα από τρακτέρ και τα παρελκόµενα, τα οποία δεν περιέχονται στο πολυκριτήριο 4.1.
Αναλύοντας τον πίνακα προκύπτουν τα εξής, µε βάση και τα όσα µεταφέρουν στην Agrenda µελετητές µε µεγάλη εµπειρία στην υλοποίηση φακέλων:
Πρώτον, οι επενδύσεις στις ΑΠΕ µπορούν να γίνουν µόνο για φωτοβολταϊκά αυτόνοµα µε µπαταρίες. Αν όµως απαιτείται να λάβει όρους δικτύου από τον ∆Ε∆∆ΗΕ (δεν έχει διευκρινιστεί) µιλάµε για µία επένδυση µε µεγάλο ρίσκο (βλ. σελ. 18-19). Εφόσον επιλέξει ένα τέτοιο φωτοβολταϊκό ο παραγωγός το πολύ έως 10kW για ποµόνα µιλάµε για ένα εύλογο κόστος ύψους 19.000 ευρώ µε βάση την προκήρυξη
∆εύτερον, οι νέες φυτεύσεις µοιάζουν οι µόνες ρεαλιστικά δαπάνες που µπορεί να βάλει ο αγρότης στο φάκελό του. Μάλιστα, µε την αναθεώρηση του πίνακα εύλογου κόστους, θεωρείται µία επένδυση αρκετά ελκυστική. Για παράδειγµα, λαµβάνοντας υπόψη το εύλογο κόστος των 1.000 ευρώ το στρέµµα στην ελιά θα µπορέσει να φυτεύσει 30 στρέµµατα για δαπάνες 30.000 ευρώ
Τρίτον, για θερµοκήπια όπως γίνεται αντιληπτό δεν µπορεί να γίνει λόγος, καθώς είναι µία επένδυση µε τεράστιες απαιτήσεις η οποία σε καµία περίπτωση δεν υλοποιείται «εν µία νυκτί» και από τους 4.000 δικαιούχους των Σχεδίων όσοι (και αν υπάρξουν) θέλουν να φτιάξουν θερµοκήπιο θα είναι µετρηµένοι στα δάχτυλα
Τέταρτον, η αγορά γης (έως στο 10% του φακέλου) µπορεί να φτάσει έως τα 15.000 ευρώ η δαπάνη. Ωστόσο, µε βάση τους όρους µε τους οποίους δίνεται αυτή η δυνατότητα στην προκήρυξη και τα εύλογα κόστη (αντικειµενική αξία) πρόκειται για µία δαπάνη που λίγοι θα επιλέξουν ως συµφέρουσα
Πέµπτον, αυτό που µένει στη φυτική παραγωγή είναι τα κτιριακά, διαλογητήρια, αποθήκες κ.λπ, µία επένδυση που µπορεί να ξεκινάει από τα 1.000 και να φτάσει και τα… 100.000 ευρώ ανάλογα τη µελλοντική κατάσταση της εκµετάλλευσης. Φυσικά εδώ απαιτούνται πίνακες συγκριτικής λειτουργικότητας, µελέτες µηχανικών κ.λπ, δικαιολογητικά που καθιστούν την επένδυση αρκετά απαιτητική
Συµπερασµατικά, νέες φυτεύσεις και κτηριακά αξίας 90.000 ευρώ είναι οι πιο ρεαλιστικές επενδύσεις στις οποίες µπορεί να προβεί ο παραγωγός για να λάβει το µέγιστο των µορίων από το κριτήριο 4.1.
Αναφορικά µε τους κτηνοτρόφους εδώ τα πράγµατα είναι απλά: Οποιοσδήποτε εξοπλισµό στάβλου (αµελκτικά συγκροτήµατα, ταινίες µεταφοράς, σιλό αποθήκευσης ζωοτροφών, συγκροτήµατα παραγωγής ζωοτροφών, συγκροτήµατα θέρµανσης και δροσισµού, ταΐστρες, ποτίστρες, αποτεφρωτήρες κ.ά) είναι µέσα στο κριτήριο 4.1 οπότε εύκολα θα µπορούν να πιάσουν τις δαπάνες αυτές.
Σηµειώνεται εδώ πως οι δαπάνες του παραγωγού, εφόσον αυτές ξεπερνάνε τα 75.000 ευρώ, πρέπει να είναι τουλάχιστον ίσες µε το 1/5 της Τυπικής του Απόδοσης παραγωγού (κριτήριο µοριοδότησης 2.2).
Αντί για 8 µόρια οι νέοι αγρότες λαµβάνουν ουσιαστικά 2
Κοιτώντας τον πίνακα µοριοδότησης, γίνεται φανερό ότι οι Νέοι Αγρότες του 2021 λαµβάνουν 8 µόρια. Ωστόσο, από την άλλη χάνουν σίγουρα τα 6 µόρια από το κριτήριο που αφορά τη βιολογική παραγωγή, καθώς απαιτείται να είναι πιστοποιηµένος βιοκαλλιεργητής το 2021, έτος κατά το οποίο ουσιαστικά δεν ήταν κάν αγρότες. Ως εκ τούτου, µπορεί να λαµβάνει 8 µόρια αλλά χάνει αυτοµάτως τα 6 από το κριτήριο 1.2 που αφορά την ποιοτική παραγωγή.
«Ποιος αγρότης στις ηµέρες µας έχει να αποδείξει 75.000 ευρώ ίδια συµµετοχή και κερδοφορία;»
Στον πίνακα µοριοδότησης υπάρχουν επίσης κριτήρια που πολύ απλά «δεν πιάνονται». Για να λάβει κάποιος µε φάκελο 150.000 ευρώ το µέγιστο των µορίων από το κριτήριο 3.1 θα πρέπει να έχει στην τράπεζα 75.000 ευρώ και παράλληλα να έχει να αποδείξει κερδοφορία τα 3 τελευταία χρόνια. «Ποιος αγρότης στις ηµέρες µας και σε αυτήν την περίοδο έχει να αποδείξει 75.000 ευρώ ίδια συµµετοχή και κερδοφορία;» είναι η απάντηση µελετητή, ο οποίος εκτιµά πως από το συγκεκριµένο κριτήριο, δηλαδή το 3.1 πολύ λίγοι είναι αυτοί που θα λάβουν έστω και 1 βαθµό.
Πιο βατή η ένταξη για κτηνοτρόφους
Αν και είναι ακόµη πολύ νωρίς για να εκτιµηθεί το πού µπορεί να κινηθεί περίπου η βάση ένταξης, παρά το γεγονός πως τα κονδύλια είναι λίγα (µόλις 230 εκατ. ευρώ), εκτιµάται µε βάση τα ΟΣ∆Ε που έχουν προλάβει να µελετήσουν από ενδιαφερόµενους αγρότες οι σύµβουλοι, ότι η προκήρυξη θα κινηθεί στο εύρος των 60-65 µορίων στη φυτική παραγωγή. Στη ζωική παραγωγή προφανώς τα πράγµατα είναι πιο απλά, µε τους µελετητές να εκτιµούν πως πρόκειται για µία προκήρυξη η οποία ουσιαστικά είναι διαµορφωµένη µε τέτοιον τρόπο που να απαντά περισσότερο στις ανάγκες των κτηνοτρόφων. Μεγάλη επίσης είναι και η δυσφορία των αγροτών σχετικά µε το τάιµινγκ της προκήρυξης η οποία έρχεται εν µέσω της προετοιµασίας των χωραφιών για τις εαρινές σπορές, ενώ, την ίδια ώρα οι διαχειριστικές αρχές έχουν δώσει περιθώριο µόλις 1,5 µήνα για τις αιτήσεις.
Έχει ήδη κριθεί το 42% της µοριοδότησης µε βάση το περασµένο ΟΣ∆Ε
Να σηµειωθεί, τέλος, πως κανένα από τα κριτήρια µοριοδότησης δεν αφορά την µελλοντική κατάσταση παρά µόνο την υφιστάµενη. Οπότε, το 42% των µορίων έχουν ήδη κριθεί από το ΟΣ∆Ε του 2022 ή είναι στοιχεία που δεν µπορεί να «επηρεάσει» ο παραγωγός µέχρι και την οριστικοποίηση της αίτησής του. Πρόκειται για τα κριτήρια 1, 2.1, 3.2, 3.3 και 6.1. ∆ηλαδή αυτά που αφορούν την Τυπική Απόδοση στο ΟΣ∆Ε 2022, τη δραστηριότητα του παραγωγού (π.χ αιγοπροβατοτροφία, βαµβάκι κ.λπ), τα πτυχία του ενδιαφερόµενου και τον χαρακτηρισµό του ως Νέος Αγρότης (ή επιλαχόντας) και τον συνδυασµό εµπειρίας/ηλικίας στο χωράφι. Ως εκ τούτου πριν ακόµη πάει στον µελετητή ο αγρότης είναι σε θέση εν ολίγοις να γνωρίζει αν θα έχει πιθανότητες ένταξης ή όχι στο πρόγραµµα.
Πηγή:www.agronews.gr
