Οι αλλαγές που δρομολογούνται στον φάκελο άμεσων ενισχύσεων στην αφετηρία της νέας ΚΑΠ, φαίνεται πως μετριάζουν τις παρεμβάσεις στα ιστορικά δικαιώματα και τις επιπτώσεις της σύγκλισης, που θα οδηγήσουν τελικά σε ανακατανομή μεταξύ των εκμεταλλεύσεων μόλις 90 εκατ. ευρώ έως το 2026.
Κι αυτό γιατί η σύγκλιση 100% αγγίζει µόνο τη βασική ενίσχυση η οποία, σύμφωνα µε ασφαλείς πληροφορίες, θα μειωθεί έτι περαιτέρω από τα 860 εκατ. ευρώ ετησίως -όπως είχε ανακοινωθεί από την αρμόδια διεύθυνση του ΥΠΑΑΤ- και θα φτάσει κοντά στα 830 εκατ. ευρώ λόγω της αύξησης των κονδυλίων που θα πορευθούν προς την εξισωτική (8,5% του εθνικού φακέλου). Έτσι η μέση αξία δικαιωμάτων θα πέσει συνολικά κατά περίπου 25%, µε αφετηρία το 2023, σε σχέση µε τη σημερινή τους αξία.
Εφόσον τώρα το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης θέλει να περιορίσει τη μείωση στη βασική ενίσχυση (το πρασίνισμα των 500 εκατ. ευρώ καταργείται ούτως ή άλλως), µόνο ένας τρόπος υπάρχει και αυτός είναι ο περιορισμός των συνδεδεμένων ενισχύσεων. Πηγή που εμπλέκεται ενεργά στις διαπραγματεύσεις για το στρατηγικό σχέδιο της ΚΑΠ, εξηγεί στην Agrenda πως ο ευρωπαϊκός κανονισμός μπορεί να δίνει το δικαίωμα να προσφέρει η χώρα µας 250 εκατ. ευρώ µέσω συνδεδεμένων, αλλά «όταν δίνεις τόσα για συνδεδεμένες έχεις κόψει λεφτά από τη βασική ενίσχυση». Ως εκ τούτου, το ΥΠΑΑΤ έχει την ευχέρεια να «παίξει» µε τον προϋπολογισμό των συνδεδεμένων, ώστε να δώσει κάτι παραπάνω στα δικαιώματα. Το ερώτημα όπως λέει είναι, «εφόσον στις συνδεδεμένες ενισχύσεις δεν απορροφηθούν τελικά κατά την υλοποίηση όλα τα χρήματα, όσα περισσεύουν θα περάσουν στη βασική ενίσχυση;». Αυτό δεν ξεκαθαρίζεται στη νέα ΚΑΠ και ως εκ τούτου είναι ένα ρίσκο.
Κλιμακωτά όλο και περισσότερα στρέμματα στο νέο πρασίνισμα
Αναφορικά µε το νέο πρασίνισμα (οικολογικά σχήματα) οι πληροφορίες αναφέρουν πως η πρόταση που επεξεργάζεται το ΥΠΑΑΤ για το πρώτο έτος εφαρμογής της ΚΑΠ (2023) μπορεί να µην εξαντλήσει τα 430 εκατ. ευρώ που είναι διαθέσιμα, τουλάχιστον τον 1ο χρόνο, µε τα κονδύλια που θα περισσέψουν να πηγαίνουν στη βασική ενίσχυση, περιορίζοντας σε κάποιο βαθμό την πτώση στην αξία των δικαιωμάτων. «Από τον 2ο όμως χρόνο θα θέλουν να µπουν κι άλλοι αγρότες και από τον 3ο ακόμα περισσότεροι. Θα γίνεται κλιμακωτά και δεν θα έχουμε τις ίδιες εκτάσεις». Αυτό σημαίνει ότι ο περιορισμός της μείωσης στα δικαιώματα θα είναι παροδικός και δεν θα ισχύσει μετά την περίοδο 2023-2024. Όσον αφορά τις δράσεις που θα εντάσσονται οι αγρότες στα πλαίσια του νέου πρασινίσματος αυτές, δεν θα είναι δύσκολες στην εφαρμογή τους. «Τώρα το θέμα είναι πως την πράσινη ενίσχυση την έπαιρναν όλοι, είτε ήταν βοσκοτόπια είτε στη φυτική παραγωγή. Τώρα, θα τα παίρνουν συγκεκριμένοι για μια συγκεκριμένη δράση. Όσοι για παράδειγμα έχουν αγροτεμάχιο 5 μέτρα από το ρυάκι να µην ρίχνουν εκεί λίπασμα, θα μπορούσε να είναι µία δράση. Και φυσικά ο ΟΠΕΚΕΠΕ θα πρέπει να μπορεί να τα ελέγξει αυτά.», σημειώνουν οι ίδιες πηγές.
Η κατανομή της αναδιεµητικής
Την ίδια κατανομή ανά αγρονομική περιφέρεια µε τη βασική ενίσχυση θα ακολουθήσει ο προϋπολογισμός στο καθεστώς της αναδιανεμητικής, σύμφωνα µε το κείμενο Διαβούλευσης του Στρατηγικού Σχεδίου (ΣΣ) για την Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ) 2023-2027. Αυτό σημαίνει ότι για τα βοσκοτόπια θα είναι διαθέσιμα περί τα 43 εκατ. ευρώ, για τις αροτραίες εκτάσεις 80 εκατ. ευρώ και για τις δενδρώδεις καλλιέργειες και τα αμπέλια 48 εκατ. ευρώ.
Τα χρήματα αυτά θα κατανέμονται µε τη μορφή αναδιανεμητικής πληρωμής ετησίως, σε μικρομεσαίες εκμεταλλεύσεις που θα είναι περί τα 120 στρέμματα όσον αφορά τα βοσκοτόπια, 90 στρέμματα για τις αροτραίες εκτάσεις και 30 στρέμματα για τις δενδρώδεις.
Αλλαγές ετησίως στον ενεργό αγρότη
O ορισμός για τον ενεργό αγρότη στη νέα ΚΑΠ σχεδιάζεται με γνώμονα να έχει δυναμικό χαρακτήρα στην Ελλάδα. Οι αρμόδιες αρχές θα έχουν τη δυνατότητα να τροποποιούν ετησίως τους όρους εγγραφής στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων που θα είναι προαπαιτούμενο για τις πληρωμές των άμεσων ενισχύσεων, διαμορφώνοντας ανάλογα με τις ανάγκες την αξία των παραστατικών που απαιτούνται για την εγγραφή των δικαιούχων. «Η ΕΕ ζήτησε να καθοριστεί ο ενεργός αγρότης είτε με βάση το εισόδημα, είτε με βάση τις ώρες εργασίας (ΜΑΕ) είτε βάσει ενός Μητρώου. Δεν πρέπει όμως να αποκλείσεις τους ετεροεπαγγελματίες. Αν το δίναμε στους κατά κύριο επάγγελμα, από 600.000 δικαιούχους θα πηγαίναμε στους 230.000 και θα χάναμε 800 εκατ. ευρώ το χρόνο. Το ίδιο γίνεται και με τις ώρες απασχόλησης. Οπότε καταλήξαμε στο να φτιάξουμε ένα Μητρώο Αγροτών, όπου όλοι οι δικαιούχοι θα γραφτούν αυτόματα και εμείς μετά θα το εξειδικεύουμε. Εκεί θα λέμε για να είναι κάποιος στο Μητρώο χρειάζονται παραστατικά εφοδίων έως 3.000 ευρώ, ή θέλω μία αντίστοιχη παραγωγή. Αυτό μπορεί να εξειδικεύεται διαφορετικά κάθε χρόνο», εξηγεί στην Agrenda πρόσωπο που έχει γνώση της διαβούλευσης για τη νέα ΚΑΠ.
Πηγή: www.agronews.gr
