Ο προσδιορισμός των σχετικών μέτρων που πρέπει να διατηρηθούν συλλογικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να μειωθεί στο μισό η χρήση φυτοφαρμάκων έως το 2030, ήταν στα βασικά θέματα άτυπης διήμερης κοινής συνάντησης Υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που πραγματοποιήθηκε από τις 20 έως τις 21 Ιανουαρίου στην Αμιέν, στο πλαίσιο της Γαλλικής Προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναλυτικότερα, η ανθρώπινη και περιβαλλοντική υγεία και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος ήταν κεντρικά θέματα στις συζητήσεις που διεξήχθησαν. Οι υπουργοί συγκεντρώθηκαν για να εξετάσουν σημαντικά ζητήματα κατά τη διάρκεια πολλών συνόδων: χημικά, εισαγόμενη αποψίλωση των δασών, αγροοικολογία, δίκαιη μετάβαση και αλληλεπιδράσεις μεταξύ περιβάλλοντος, κλίματος και ενέργειας, ιδίως προκλήσεις γύρω από τα δάση.
Το ζήτημα της μείωσης των φυτοφαρμάκων ήταν στην ατζέντα της πρώτης συνεδρίασης εργασίας των Υπουργών Περιβάλλοντος, στις 20 Ιανουαρίου, με θέμα: Η αγροοικολογική μετάβαση: Συνοχή και εναρμόνιση της ΕΕ σχετικά με τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα
Κατά την διάρκειά της υπήρξε ανταλλαγή απόψεων, ώστε:
-να μοιραστούν τις βέλτιστες εθνικές πρακτικές για τη μείωση της χρήσης φυτοφαρμάκων και να λάβουν υπόψη τις φιλόδοξες πολιτικές που εφαρμόζουν πολλά κράτη μέλη.
-να προσδιοριστούν τα πιο σχετικά μέτρα που πρέπει να διατηρηθούν συλλογικά σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου να μειωθεί στο μισό η χρήση φυτοφαρμάκων έως το 2030, που αποτελεί σημαντικό στοιχείο της αγροοικολογικής μετάβασης.
– να τονίσουν την ανάγκη συντονισμένης προσπάθειας για την εξεύρεση εναλλακτικών λύσεων στα φυτοπροστατευτικά προϊόντα και την προσφορά λύσεων στους αγρότες.
-να επιστήσουν ιδιαίτερη προσοχή στα «κατοπτρικά μέτρα», ιδίως με στόχο να ζητηθεί από τα εισαγόμενα προϊόντα να υπόκεινται στα πρότυπα που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
-να ληφθεί υπόψη το έντονο ενδιαφέρον των κρατών μελών για την αρχή της απαγόρευσης των εξαγωγών σε τρίτες χώρες χημικών προϊόντων που απαγορεύονται στην ΕΕ.
Αυτή η αρχική σύνοδος εργασίας εμπίπτει στην επικείμενη αναδιατύπωση της Οδηγίας για την αειφόρο χρήση φυτοφαρμάκων, η οποία θα συζητηθεί στις συνεδριάσεις του Συμβουλίου Γεωργίας. Σκοπός της Οδηγίας είναι να βοηθήσει στην επίτευξη των στόχων της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας και της Στρατηγικής της ΕΕ για τη Βιοποικιλότητα για το 2030. Οι Υπουργοί Περιβάλλοντος θα έχουν την ευκαιρία να επανεξετάσουν αυτό το θέμα κατά τη σύνοδο του Συμβουλίου Περιβάλλοντος τον Ιούνιο.
Γεύμα εργασίας με θέμα: Εφαρμογή της ευρωπαϊκής στρατηγικής αειφορίας στον τομέα των χημικών προϊόντων
Στην συνέχεια, κατά την διάρκεια μεσημεριανού γεύματος εργασίας, οι Υπουργοί είχαν την ευκαιρία να προσδιορίσουν τις προτεραιότητες των κρατών μελών για την ενημέρωση των κυριότερων επερχόμενων νομοθετικών πρωτοβουλιών το 2022 και για τη συλλογική προώθηση της απομάκρυνσης των επικίνδυνων χημικών ουσιών από την αγορά.
Αρκετές σημαντικές πρωτοβουλίες αναμένονται μέχρι το τέλος του έτους, όπως:
-ο οριζόντιος ορισμός της έννοιας των ενδοκρινικών διαταρακτών στον κανονισμό CLP (Κανονισμός ταξινόμησης, συσκευασίας και επισήμανσης).
-η προτεινόμενη αναθεώρηση του κανονισμού REACH για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τον περιορισμό των χημικών ουσιών.
Συζητήθηκαν, επίσης, οι περιορισμοί που ισχύουν για αυτές τις ουσίες και εξετάστηκε η εφαρμογή της έννοιας «μια ουσία/μια αξιολόγηση» και η ανάγκη ύπαρξης εναρμονισμένου ορισμού των νανοϋλικών.
Για άλλη μια φορά, οι συζητήσεις αντιμετώπισαν τις προκλήσεις που συνδέονται με την απαγόρευση εξαγωγών χημικών προϊόντων που απαγορεύονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Δεύτερη συνεδρίαση εργασίας των υπουργών περιβάλλοντος
Θέμα: Καταπολέμηση της εισαγόμενης αποψίλωσης των δασών
Η καταπολέμηση της εισαγόμενης αποψίλωσης των δασών, μια από τις προτεραιότητες της γαλλικής Προεδρίας, βρίσκεται στο επίκεντρο των συνομιλιών μεταξύ των κρατών μελών. Αυτή η σύνοδος εργασίας έδωσε την ευκαιρία να συγκεντρωθούν ακριβέστερες πληροφορίες σχετικά με τα κύρια στοιχεία των θέσεων των κρατών μελών σχετικά με τη νομοθετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και να ανοίξει η συζήτηση σχετικά με τις προκλήσεις σχετικά με τη συνεργασία με τρίτες χώρες. Η πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έλαβε πολύ θετική ανταπόκριση σχετικά με αυτό το θέμα, γεγονός που θα επέτρεπε στους Ευρωπαίους να καταναλώνουν προϊόντα γνωρίζοντας ότι δεν έχουν συμβάλει στην καταστροφή των τροπικών δασών.
Διάφορες διατάξεις θα συζητηθούν τις επόμενες εβδομάδες, όπως:
– η επέκταση του πεδίου εφαρμογής του κανονισμού σε άλλα βασικά προϊόντα όπως το καουτσούκ.
– ο αντίκτυπος της παραγωγής αυτών των υλικών σε άλλα εύθραυστα και πλούσια σε βιοποικιλότητα οικοσυστήματα, όπως λιβάδια και υγρότοποι και πιθανώς την υπαγωγή τους στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού.
Τώρα θα ενταθούν οι τεχνικές συζητήσεις για την οικοδόμηση ενός αποτελεσματικού, ελεγχόμενου ευρωπαϊκού μηχανισμού που μπορεί να χρησιμεύσει ως σημείο αναφοράς για τον υπόλοιπο κόσμο.
Κοινή συνεδρίαση εργασίας με τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: Ο ρόλος των δασών και του τομέα του ξύλου στις περιβαλλοντικές, ενεργειακές και κλιματικές πολιτικές
Αυτή η σύνοδος επιβεβαίωσε τον περίπλοκο και βασικό ρόλο των δασών και του τομέα της ξυλείας στην επιτυχία των πολιτικών της ΕΕ για το κλίμα, το περιβάλλον και την ενέργεια. Εντοπίστηκαν κοινά σημεία κατανόησης προκειμένου να καθοριστούν φιλόδοξοι, συμβατοί στόχοι, ιδίως στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για τον κανονισμό LULUCF και την αναθεώρηση RED III του πακέτου Fit for 55. Ένας σημαντικός αριθμός υπουργών τόνισαν την κοινή δέσμευση για την προώθηση των χρήσεων του ξύλου για τη δημιουργία δεξαμενών άνθρακα στα κράτη μέλη, με παράλληλη διατήρηση των δασικών οικοσυστημάτων. Από τις συζητήσεις προέκυψαν αρκετά σημαντικά σημεία εστίασης:
-Ο ουσιαστικός ρόλος των δασικών καταβόθρων άνθρακα για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050 και η ενίσχυση της δημόσιας δράσης για τη στήριξη των δασών.
-Η αυξημένη χρήση ξύλου που οδηγεί σε μακροχρόνιες χρήσεις.
-Βελτιωμένη ανακύκλωση και ανάκτηση ενέργειας των αποβλήτων βιομάζας. και
-Η συνάφεια της αρχής της «καταρράκτης χρήσης» της βιομάζας, η οποία πρέπει να εφαρμόζεται με διάκριση.
Κοινό γεύμα εργασίας με τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Θέμα: Η δίκαιη μετάβαση
Κατά τη διάρκεια του κοινού γεύματος εργασίας, οι υπουργοί είχαν μια εποικοδομητική συζήτηση σχετικά με τις ευκαιρίες που προσφέρει η μετάβαση με χαμηλές εκπομπές άνθρακα και την έννοια της «δίκαιης μετάβασης». Ορισμένοι υπουργοί τόνισαν τη σημασία της διασφάλισης μιας δίκαιης μετάβασης, μέσω μέτρων στήριξης για τη διευκόλυνση της επανεκπαίδευσης των εργαζομένων και της μετάβασης για τις εταιρείες καθώς και της παροχής βοήθειας στα νοικοκυριά, δίνοντας παράλληλα προτεραιότητα στους πιο ευάλωτους. Ωστόσο, οι συζητήσεις παραμένουν ανοιχτές σχετικά με τις μεθόδους και τα μέσα που πρέπει να εφαρμοστούν, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, για να επιτευχθεί αυτό. Όσον αφορά την επέκταση της αγοράς άνθρακα στους τομείς των οδικών μεταφορών και των κατασκευών, η πρόταση αυτή δεν αντιμετωπίστηκε με συναίνεση και πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω σε βάθος, συμπεριλαμβανομένων εναλλακτικών προσεγγίσεων. Οι συζητήσεις τόνισαν επίσης την ανάγκη επαγρύπνησης όσον αφορά την υψηλή αστάθεια των τιμών του άνθρακα, καθώς και τη σημασία της διασφάλισης ότι οι τιμές είναι κατανοητές για την ενθάρρυνση των μακροπρόθεσμων επενδύσεων και της εμφάνισης τεχνολογιών που προκαλούν αναστάτωση.
Η παρέμβαση του έλληνα Υπουργού
Σύμφωνα με ανακοίνωση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα, που συμμετείχε στη συνεδρίαση του άτυπου Συμβουλίου των Ευρωπαίων Υπουργών Περιβάλλοντος που ξεκίνησε την Πέμπτη, στην πόλη Αμιέν της Γαλλίας και ολοκληρώθηκε Παρασκευή, 21 Ιανουαρίου, τοποθετούμενος για το ζήτημα της δίκαιης μετάβασης στο πλαίσιο εφαρμογής της νομοθετικής δέσμης μέτρων «Fit for 55», τόνισε ότι για να πετύχει το εγχείρημα της ενεργειακής μετάβασης και να ανταποκριθεί η Ε.Ε. στις προκλήσεις της κοινωνικής δικαιοσύνης, χρειάζεται:
-Να διασφαλιστεί ότι, ως προς το κόστος της ενέργειας, θα πρέπει να συνεισφέρουν ισότιμα όλοι οι τομείς της οικονομίας.
-Να ληφθούν υπόψη τα εθνικά χαρακτηριστικά και οι ιδιαιτερότητες των χωρών – μελών.
-Να θεωρηθεί το φυσικό αέριο ως μεταβατικό καύσιμο μέχρι να έχουμε πρόσβαση σε επαρκή ενέργεια από ΑΠΕ.
-Να δοθεί έμφαση στην εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια, τομέας που, πέραν του οφέλους από τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, παρέχει και σημαντικές ευκαιρίες αύξησης της απασχόλησης.
-Να αξιολογηθεί προσεκτικά η συμπερίληψη των οδικών μεταφορών και των κτιρίων σε ένα αυτόνομο Σύστημα Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών, διότι σε διαφορετική περίπτωση, κράτη – μέλη με χαμηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ, θα οδηγηθούν σε σημαντική αύξηση της ενεργειακής φτώχειας, με απρόβλεπτες κοινωνικές επιπτώσεις.
-Να ληφθεί υπόψη ότι η δημιουργία του Κοινωνικού Ταμείου για το Κλίμα είναι μεν θετική, αλλά επειδή θα τεθεί σε λειτουργία σε 3 χρόνια από τώρα, θα αντισταθμίσει μόνο εν μέρει τις πιθανές επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης.
Κλείνοντας την εισήγησή του ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, αναφέρθηκε στις πρόσφατες δράσεις της Κυβέρνησης για την ενέργεια και το κλίμα, τονίζοντας ότι η Ελλάδα προχωρά στην εξασφάλιση συγκεκριμένων χρηματοδοτικών εργαλείων, με σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης.
Τέλος, ο Έλληνας Υπουργός στην τοποθέτησή του για την αειφόρο διαχείριση των δασών επισήμανε ότι η ορθολογική χρήση των δασικών οικοσυστημάτων και προϊόντων είναι ιδιαίτερα σημαντική για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης. Ζήτησε, μέσα από ένα αυστηρό σύστημα πιστοποίησης, να υπολογίζονται οι απορροφήσεις διοξειδίου του άνθρακα που επιτυγχάνονται μέσω δασώσεων στους στόχους μείωσης των εκπομπών της βιομηχανίας. Αυτό θα μπορούσε να διασφαλίσει σημαντικούς πόρους για την ενίσχυση και αποκατάσταση του δασικού περιβάλλοντος. Πρότεινε, επίσης, την παροχή κινήτρων στη βιομηχανία για την ανακύκλωση ξυλείας και την επιβολή ελάχιστου ορίου στο ανακυκλωμένο ξύλο που χρησιμοποιείται στον βιομηχανικό και κατασκευαστικό τομέα.
«100 δισεκατομμύρια ευρώ για τη στήριξη της ευρωπαϊκής κοινωνίας από τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης»
Κατά την διάρκεια της συνεδρίασης του Σαββάτου, 22 Ιανουαρίου, απευθυνόμενος στους ομολόγους του, ο Έλληνας Υπουργός τόνισε ότι η Ε.Ε. θα πρέπει να αξιοποιήσει τα 1,2 δισ. επιπρόσθετα δικαιώματα του Αποθεματικού Σταθεροποίησης της Αγοράς (Market Stability Reserve) του Συστήματος Εμπορίας Δικαιωμάτων Εκπομπών, που μπορούν να αποφέρουν μέχρι 100 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, η οποία έχει σοβαρές επιπτώσεις στον πληθωρισμό και πλήττει τα νοικοκυριά.
Ο κ. Σκρέκας σημείωσε ότι δεν ευθύνεται η ενεργειακή μετάβαση για την κρίση, όπως υποστηρίζουν φωνές λαϊκισμού. Παρέθεσε, προς επίρρωση, τα αποτελέσματα έρευνας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), τα οποία αναδεικνύουν τη συμβολή των ΑΠΕ στην αποκλιμάκωση των τιμών ενέργειας. Σύμφωνα με το μοντέλο του ΑΠΘ, η μέση τιμή στη χονδρεμπορική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, χωρίς την παραγωγή ΑΠΕ τον Δεκέμβριο στη χώρα μας θα έφτανε τα 315 ευρώ/MWh, έναντι των 235 ευρώ/MWh που τελικά διαμορφώθηκε. Παράλληλα, παρουσίασε τα μέτρα στήριξης της κοινωνίας που έχει λάβει η Κυβέρνηση τους τελευταίους πέντε μήνες. Τόνισε, όμως, ότι θα πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα με τη σύσταση ενός ευρωπαϊκού μηχανισμού για τη στήριξη των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, για να μην υπονομευθούν οι φιλόδοξοι στόχοι της Πράσινης Συμφωνίας.
Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας μίλησε και για τον κρίσιμο ρόλο που θα διαδραματίσει το φυσικό αέριο τα επόμενα έτη στην ενεργειακή μετάβαση και στη σταθερότητα του ευρωπαϊκού συστήματος ενέργειας. Υπογράμμισε ότι θα πρέπει να γίνουν βελτιώσεις στον κανονισμό Ταξινομίας, προκειμένου να αναγνωριστεί ο κρίσιμος ρόλος του φυσικού αερίου στη μετάβαση προς την κλιματική ουδετερότητα. Όπως τόνισε, οι πρόσφατες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την ανάπτυξη υποδομών αποθήκευσης φυσικού αερίου από τα κράτη-μέλη και τη σύσταση κοινού μηχανισμού προμήθειας φυσικού αερίου, κινούνται στη σωστή κατεύθυνση για την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της Ευρώπης.
Πηγή: www.agro24.gr
