Οι επιδοτήσεις από το νέο πρασίνισµα µπαίνουν για πρώτη φορά στην εξίσωση των αποφάσεων των παραγωγών ενόψει των εαρινών σπορών, µε τα µέχρι σήµερα δεδοµένα να αναδεικνύουν τα ψυχανθή ως µία επιλογή που πρέπει να εξεταστεί σοβαρά, τουλάχιστον σε επίπεδο αµειψισποράς.
Σύµφωνα µε τα µέχρι σήµερα δεδοµένα, εφόσον λείπει ακόµη το εθνικό εφαρµοστικό πλαίσιο της νέας ΚΑΠ που θα προσδώσει την απαραίτητη σιγουριά στις καλλιεργητικές επιλογές, βίκος και µηδική έχουν κεντρίσει το ενδιαφέρον των παραγωγών.
Σηµειώνεται εδώ πως σε όποια ενέργεια και να προχωρήσουν οι αγρότες θα πρέπει να επιδείξουν προσοχή καθώς ενδέχεται να επηρεάσει άµεσα τις επιδοτήσεις τους.
Παρουσιάζονται παρακάτω ενδεικτικά οι επιδοτήσεις που αξιώνουν οι δύο αυτές καλλιέργειες:
Σπορά βίκου
Ενίσχυση αντικατάστασης: Θα πρέπει στο ΟΣ∆Ε να έχουν δηλώσει ποτιστικά αγροτεµάχια µε κάποιες από τις καλλιέργειες: µηδική (αντικατάσταση για 48,8 ευρώ το στρέµµα), βαµβάκι (10,9 ευρώ το στρέµµα), αραβόσιτος (31,6 ευρώ το στρέµµα. Αν δεν είναι δηλωµένο ποτιστικό το στρέµµα δεν λαµβάνει την ενίσχυση. Ο ποικιλία βίκου πρέπει να θεωρείται «µικρού βιολογικού κύκλου».
Σπορά τοπικής ποικιλίας βίκου: Εδώ το ΥΠΑΑΤ έχει αποτύχει πλήρως στο χρονοδιάγραµµα και δεν έχει εκδώσει σχετικό κατάλογο µε το ποιες ποικιλίες τοπικών ψυχανθών θεωρούνται επιλέξιµες. Οι αγρότες µπορεί λοιπόν κατά… τύχη να λάβουν 62,8 ευρώ το στρέµµα.
Υπερδιπλάσια συνδεδεµένη ενίσχυση: Για τα πρωτεϊνούχα ψυχανθή στα οποία περιλαµβάνεται ο βίκος (µαζί µε κτηνοτροφικό κουκί, κτηνοτροφικό ρεβίθι, κτηνοτροφικό µπιζέλι, κτηνοτροφικό λαθούρι, λούπινο, ρόβι, σόγια) προβλέπεται επιδότηση 19,2 ευρώ το στρέµµα από τα 8 ευρώ που λάµβαναν την περασµένη περίοδο.
Σπορά Μηδικής
Σπορά τοπικής ποικιλίας µηδικής: Ισχύει ότι και για τον βίκο. Η επιδότηση είναι 62,8 ευρώ το στρέµµα.
Αγρανάπαυση σε συνδυασµό µε µηδική: Πρέπει τουλάχιστον το 6% του αγροτεµαχίου να µπει σε αγρανάπαυση και το υπόλοιπο ψυχανθή. Επιδότηση 3,7 ευρώ το στρέµµα αν η αγρανάπαυση γίνεται στο καλαµπόκι, 1 ευρώ στα χειµερινά σιτηρά και 1,6 ευρώ στο βαµβάκι.
Χλωρά λίπανση µε µηδική: Αφορά τη δράση του νέου πρασινίσµατος «Εφαρµογή βελτιωµένων πρακτικών φυτοκάλυψης µε µη παραγωγική κατεύθυνση». Η επιδότηση είναι 5 ευρώ το στρέµµα.
Τα κρίσιµα σηµεία στις εξαιρέσεις για αγρανάπαυση και αµειψισπορά
Με εγκύκλιο το ΥΠΑΑΤ προ ολίγων µηνών, είχε αποσαφηνίσει πως για το 2023 ο αγρότης µπορεί να µην προχωρήσει σε αµειψισπορά και αγρανάπαυση, που είναι υποχρεωτικές πρακτικές για τη λήψη της βασικής ενίσχυσης. Εκεί που το πράγµα «θολώνει» είναι στην παράγραφο που αναφέρει ουσιαστικά πως αν τελικά ακολουθήσει κάποιος τις σχετικές υποχρεώσεις, ενδέχεται να αποκλειστεί από κάποιες δράσεις του νέου πρασινίσµατος, χωρίς να αποσαφηνίζει το ποιες είναι αυτές. Έτσι έχει µεταδοθεί ένας φόβος για το αν θα πρέπει τελικά οι αγρότες να ακολουθήσουν αυτές τις εξαιρέσεις.
Πιο συγκεκριµένα, η εγκύκλιος µε Αριθ. Πρωτ. 988/287247 της 29ης Σεπτεµβρίου, έδινε την άδεια να παρεκκλίνουν οι αγρότες µε αροτραίες εκτάσεις άνω των 100 στρεµµάτων από τις δεσµεύσεις ΚΓΠΚ 7 (Αγρανάπαυση) και ΚΓΠΚ 8 (Αµειψισπορά). Όµως αναφέρει επίσης πως οι ανωτέρω παρεκκλίσεις […], δεν εφαρµόζονται στις περιπτώσεις που οι δικαιούχοι επιλέξουν να εφαρµόσουν οικολογικά προγράµµατα του άρθρου 31 ή/και γεωργοπεριβαλλοντικές, κλιµατικές και άλλες δεσµεύσεις διαχείρισης του άρθρου 70 του Καν. (ΕΕ) 2021/2115, όπως προβλέπονται στο Στρατηγικό Σχέδιο της Ελλάδας για την ΚΑΠ 2023-2027, όταν οι δεσµεύσεις των παρεµβάσεων αυτών υπερβαίνουν τις απαιτήσεις του ΚΓΠΚ 7 ή την πρώτη απαίτηση του ΚΓΠΚ 8.
H δράση που «χτυπάει» στις εξαιρέσεις
Προς το παρόν η µοναδική δράση που φαίνεται να «χτυπάει» µε την παραπάνω προϋπόθεση είναι η «Επέκταση της εφαρµογής περιοχών οικολογικής εστίασης» που αφορά «µη παραγωγικά στοιχεία» (αγρανάπαυση, σωροί λίθων, πολιτιστικά χαρακτηριστικά, τάφροι, παρυφές αγρών, αγροτεµαχίων, ζώνες ανάσχεσης, θαµνοστοιχίες, δενδροστοιχίες, µεµονωµένα δέντρα ή συστάδες δέντρων, µικρές λίµνες και υγρότοποι,πέτρινοι τοίχοι, ρέµατα, αναβαθµίδες) σε τουλάχιστον 10% του αγροτεµαχίου.
Από την άλλη η αµειψισπορά, δεν εµφανίζεται σαφώς σε καµία ενισχυόµενη δράση από το νέο πρασίνισµα. Όµως στη σελίδα 266 του στρατηγικού σχεδίου αναφέρεται στην υποχρέωση Αµειψισποράς πως «η χρονική παρέκκλιση (σ.σ εξαίρεση για το 2023) δεν ισχύει για τους δικαιούχους των παρεµβάσεων του άρθρου 31 και 70». ∆ηλαδή, πολύ απλά όποιος δεν κάνει αµειψισπορά δεν µπορεί να συµµετάσχει σε καµία δράση από το νέο πρασίνισµα ούτε αγροπεριβαλλοντικών του Προγράµµατος Αγροτικής Ανάπτυξης. Το τι ισχύει ακριβώς, µόνο το αναγκαίο νοµοθετικό πλαίσιο σχετικά µε την αιρεσιµότητα θα το αποκρυσταλλώσει.
Το νέο χρονοδιάγραµµα πληρωµών
Οι επιδοτήσεις από το νέο πρασίνισµα θα πληρώνονται στο τέλος του έτους όπως γινόταν και την περασµένη περίοδο, σύµφωνα τουλάχιστον µε την πρακτική που θα ακολουθήσουν άλλα κράτη-µέλη. Μαζί θα πληρώνεται και η συµπληρωµατική ενίσχυση των νεαρών αγροτών (7 ευρώ το στρέµµα). Η προκαταβολή του τσεκ τον Οκτώβριο θα περιλαµβάνει τη βασική ενίσχυση και κατά πάσα πιθανότητα και την αναδιανεµητική.
Αργοπορία στις εφαρµοστικές αποφάσεις των άµεσων ενισχύσεων
Τα παραπάνω παρουσιάζονται µε κάθε επιφύλαξη καθώς από τις αρµόδιες αρχές αναµένονται ακόµη οι σχετικές εφαρµοστικές αποφάσεις. Η αργοπορία πάντως είναι δεδοµένη και οι παραγωγοί συνεχίζουν να αγνοούν (εφόσον φυσικά επιθυµούν να συµµετέχουν σε κάποια δράση από το πρασίνισµα) ποιες συγκεκριµένες καλλιεργητικές φροντίδες και καλλιέργειες πρέπει να αξιοποιήσουν για να λάβουν τη σχετική στήριξη. Σηµειώνεται πως όλες οι αιτήσεις συµµετοχής θα γίνουν µέσω των αιτήσεων ενιαίας ενίσχυσης (ΟΣ∆Ε 2023). Ενδεικτικό είναι πάντως πως στην Ισπανία έχουν εκδοθεί από τον περασµένο ∆εκέµβριο όλες οι απαραίτητες εθνικές αποφάσεις και είναι διαθέσιµες προς τους αγρότες ώστε να προετοιµαστούν κατάλληλα για τα καθεστώτα των επιδοτήσεων όσον αφορά τουλάχιστον τις άµεσες ενισχύσεις.
Στις 3 Φεβρουαρίου πρώτη συνεδρίαση για την ΚΑΠ
Στις 3 Φεβρουαρίου και στα πλαίσια της έκθεσης Zootechnia θα πραγµατοποιηθεί η πρώτη Επιτροπή Παρακολούθησης του Στρατηγικού Σχεδίου της ΚΑΠ 2023-2027, την οποία διοργανώνει η νεοσύστατη Ειδική Υπηρεσία ∆ιαχείρισης ΣΣ ΚΑΠ του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Προϊστάµενος της ΕΥ∆ ΣΣ ΚΑΠ η οποία αποτελείται από έξι µονάδες είναι ο Νικόλαος Μανέτας. Παράλληλα δηµιουργήθηκε η Ειδική Υπηρεσία Εφαρµογής Άµεσων Ενισχύσεων και Τοµεακών Παρεµβάσεων µε προϊστάµενη
την Καραµαγκιώλη Ελένη.
Μείωση 48,4% στις επιδοτήσεις των Θεσσαλών, λέει το ΓΕΩΤΕΕ
Η µελλοντική κατάσταση για το 2026 θα έχει τους δικαιούχους παραγωγούς στην Θεσσαλία να λαµβάνουν δικαιώµατα Βασικής ενίσχυσης 116.993.872 ευρώ (µείωση 48,4% από τα χρήµατα που είχαν να λαµβάνουν), σύµφωνα µε έκθεση από την επιστηµονική Οµάδα Εργασίας για τη νέα ΚΑΠ 2023-2027 του ΓΕΩΤΕΕ Κεντρικής Ελλάδας. Όπως αναφέρεται στην έκθεση αν υπολογιστούν αναλογικά σε επίπεδο Θεσσαλίας τα πιθανά ποσά ενίσχυσης από το νέο πρασίνισµα και από την αναδιανεµητική ενίσχυση και προστεθούν στην βασική ενίσχυση τότε θα φτάσουµε στα 180.520.066 ευρώ (µείωση 20,4% ανά έτος δηλαδή 46.255.085 ευρώ λιγότερα κάθε έτος) χωρίς να υπολογίζονται τα κόστη που θα προκύψουν στους γεωργούς για την εφαρµογή και τήρηση των απαιτήσεων από το νέο πρασίνισµα αφού θα απαιτούνται σε όλες τις περιπτώσεις έξοδα προκειµένου να επιτευχθούν οι ποιοτικοί αλλά και οι ποσοτικοί στόχοι ανά δράση µε την παρακολούθηση και την κατάρτιση µελετών από συµβούλους, την µετακίνηση των ζώων, την αγορά εφαρµογής για την παρακολούθηση των εισροών και εκροών του παραγωγού κ.ο.κ.
Η οικονοµική µείωση σε επίπεδο περιφερειακών ενοτήτων κάθε έτος έχει ως εξής:
- Καρδίτσα: η µείωση είναι 13.958.968 ευρώ.
- Λάρισα: η µείωση είναι 20.498.630 ευρώ.
- Μαγνησία: η µείωση είναι 5.479.103 ευρώ.
- Σποράδες: η µείωση είναι 49.177 ευρώ.
Πηγή: www.agronews.gr